Jos en Magdaleentje

Ik bevind mij na een tocht door het donker in ons kleine kerkje uit ‘sHeerenhoek. Tijdens zo’n toch laten we mensen de duisternis ervaren zoals die vroeger moet zijn geweest toen er nog geen verlichting was. Terwijl in mijn lange zwarte cape afdoe komen enkele bezoekers  binnen. Zo te zien en te horen een keurig Hollands echtpaar, goed gekleed, verzorgd taalgebruik, IZA-verzekerd. Dat laatste veronderstel ik want we worden vandaag overspoeld door IZA clientèle. De vrouwelijke helft van het stel kijkt belangstellend rond in deze haar totaal onbekende religieuze ruimte. Ze vraagt zonder enige gêne ‘meneer is dit een katholieke of een protestantse kerk?’ Zover is de secularisatie dus voortgeschreden, denk ik. Ik schrik er een beetje van . Oké, je hoeft van mij niet kerkelijk te zijn, maar je moet onze  klassieken toch een beetje kennen. Dat mensen met schooldiploma’s op zak (want IZA-verzekerd)  zo weinig idee hebben van reformatie en contrareformatie dat ze er in een kerk niets van kunnen terugvinden, dat gaat mijn pet te boven.

Maar goed ik ben de beroerdste niet en wijs op de centrale plaats van de preekstoel en op de afwezigheid van een altaar en van heiligenbeelden. Protestants dus. Ik heb geloof ik ook nog verteld dat in protestantse kerken alles draait om de bijbel, beschouwd als het woord van God en om de uitleg daarvan vanaf die preekstoel. De mensen zaten letterlijk onder het Woord, zeg ik, omhoog wijzend naar de kansel, maar dit idioom ontgaat haar. In  katholieke kerken, zo zeg ik, staat de altaartafel centraal, daar is de mis het belangrijkst, de uitleg van het woord is daarbij een onderdeel. Tja, als ik dan toch bezig bent dan doe ik het afwezige katholieke gebouw er maar bij.

Ze kijkt me aan met een ontroerend open blik en bedankt me vriendelijk voor de uitleg.

Op weg naar huis zie ik in gedachten dominee de kansel bestijgen en hoor hoe ’s mans woorden de ruimte van ons kerkje vullen. Ik zie de kerkgangers voor me, de vrouwen met bedekt hoofd in het midden, de mannen aan beide kanten terzijde. Plots stel ik me voor hoe Jezus uit Nazareth zich incognito tussen de mannen bevindt.  Zou hij in ’s mans woorden en in de hele entourage iets herkennen uit zijn zo lang geleden vorig leven?  Waarschijnlijk zou hij zich in goed Hollands Jos v. N. noemen.  En dan, terwijl ik moet wachten voor een stoplicht, zie ik tussen het vrouwvolk Maria Magdalena  zitten.  Ik meen te zien hoe Jos en Magdaleentje af en toe heimelijk oogcontact hebben, daar in ons kerkje uit ’s-Heerenhoek. Een blik van verstandhouding, zo van: ‘had je dat nou bedoeld Jos?’ Of: ‘weet je nog van die kruik, toen ik je de voeten waste?’ Ik zie bij Jos een klein glimlachje. Het is leuk fantaseren zo in de auto.

Mijn vrouw zegt later die avond: ‘dat van die kruik kun je beter weglaten, ik denk dat de helft van het museumvolk dat al niet meer begrijpt’. Tja, dan weet ik het ook niet meer.  Maar misschien ging het oogcontact alleen maar over straks na afloop van de dienst, ‘ga je mee, de tocht door het donker?Er schijnt een wolf gesignaleerd, spannend…!’    

P.S. De spellingscontrole adviseert voor Magdaleentje: zangtalentje of maagtabletje…..