Leve onze varkens

Het is stervenskoud. Ze hebben een familiereünie, zo blijkt. Als ik voorstel maar een beetje in de beschutting van de bomen te blijven vinden ze dat prima.  ‘Maar gaan we wel naar de caravan van opa?’ vraagt iemand.  ‘De caravan van opa?’ vraag ik verrast. ‘Wie van u was dan het tienermeisje dat haar k… tegen de krib keerde en niet meer mee wilde naar die oude caravan? En die hem in de aanbieding deed bij het openluchtmuseum?’ Maar dat verhaal kennen ze niet. Toch moet hier de caravan van opa staan. Dat is vaak verteld in de familie. ‘Ze hebben hier toch een soort van camping ingericht? Daar staat die caravan van opa.’ ‘Nou, een camping is wel een beetje veel van  het goede,’ zeg ik, ‘maar er staat hier wel een caravan, een oude Pemberton,  de eerste import van caravans uit Engeland. Dat was na de wederopbouw. Toen wilde men in het weekend de nieuwbouw en de flats wel graag verlaten om met de DAF naar de camping te gaan. Deze stond op een camping in Nunspeet.’ ‘Nee, dat klopt niet,’ zeggen ze.
Even later naderen we het boerderijtje uit Beltrum. Vandaar wijs ik naar de caravan. ‘Nee dat is hem niet, die van opa was bruin.’ Dan hoeven ze er ook niet heen en we vluchten vanwege de kou gauw Beltrum binnen.
Bedstee, erg klein, zittend slapen, strozakken, natte luiers, open vuur, ongezond, weduwe Gesina Konninger die achterbleef met zes kinderen. Iemand wijst op het wijwatersbakje naast de deur naar de deel. ‘Die hing bij ons in de slaapkamer.’
Op de deel vraag ik Maaike en Jasmijn welke dieren hier in de boerderij waren, en wat voor geluiden die maakten. Maaike weet koeien, kippen, schapen en varkens te noemen. En kleine Jasmijn weet feilloos de bijbehorende geluiden te maken. Zo brengen we de boerderij een beetje tot leven. ‘En het paard dan?’ We vinden met ons allen geen plek voor het paard, maar er staat wel een kar waar een paard voor gespannen moet worden. De oplossing: dit was een arme boer, die af en toe werkte bij andere boeren en dan ook wel eens het paard mocht lenen. Maaike gaat even in het span staan om voor paard te spelen en Jasmijn bootst nog steeds het geluid van de varkens na.

Terug in de woonkeuken probeer ik wat begrip te kweken voor moeder Gesina met haar koters. ‘Zie je het voor je, zo’n stel kleine kinderen? Probeer die strozakken eens droog te krijgen en de natte kleren hier te drogen.’  Ik moet er niet aan denken, hoor ik een van de vrouwen zeggen.

Even later bij de rosmolen in Kadoelen probeert Maaike weer voor paard te spelen, hebben we het uitgebreid over het karnen van de boter en bewonderen we echte varkens! Ze zijn er niet bij weg te slaan. Slachtdag? Slachten? Dieren om op te eten? Boterhambeleg? Albert Heijn? Nee Dat is heel iets anders! Het wordt een boeiend gesprek.

Leve onze varkens, betere hulpmiddelen kun je je bij extreme weersomstandigheden als rondleider eigenlijk niet wensen!